Kurulduğu 17 Nisan 1940 yılından bu yana Türkiye’nin en önemli eğitim ve aydınlanma modeli olarak bilinen Köy Enstitüleri, kuruluşunun 81. yılında tekrar eğitim, bilim ve sanat başlıkları ile gündeme taşınıyor. Çağımız eğitim modellerinin sürekli tartışma konusu olduğu ve değişikliğe uğradığı bu günlerde Köy Enstitülerinin çok kısa sayılabilecek yaşam pratiği halâ özlenen bir eğitim modeli olarak tartışılmaktadır.
Etkinlikler Ayvalık’ta yapılacak
Bu tartışmalara katkı sağlamak ve Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu eğitim modelinin ne olması gerektiğini yeni kuşaklara anlatmak, hatırlatmak ve tanıtmak adına ülkemizin önemli etkinlik organizatörü ve içerik üreticilerinden Atölye Kültür Sanat ile son yıllarda nitelikli kültür projelerine verdiği değer ve yaptığı yatırımlarla öne çıkan Ayvalık Belediyesi ev sahipliğinde Köy Enstitüleri Fikir ve Kültür Günleri Ayvalık’ta 18-19-20-21 Nisan tarihlerinde hayata geçiyor.
Etkinlikler online ve sınırlı sayıda seyirci ile gerçekleşecek
İlk olarak 18 Nisan’da İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı’nın sosyal medya hesaplarından online yayınlanacak açık oturum ile başlayacak olan etkinlik dizisi, 19 Nisan’da yönetmenliğini Ali Adnan Özgür’ün yaptığı ve Köy Enstitülerinin serüvenini anlatan “Toprağın Çocukları” adlı film gösterimi ile devam edecek. 20 Nisan’da Türkiye’nin en özel seslerinden Yasemin Göksu’nun, içeriğinde belgesel tadında öğelerin olduğu ve tiyatro oyuncusu Şebnem Köstem ile beraber bu güne özel hazırladığı “Yarım Kalan Düş” adlı anlatımlı konser Ayvalıklılarla buluşacak. Etkinlik dizisinin finali ise Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Kemal Kocabaş ve Ayvalık Belediye Başkanı Mesut Ergin’in birlikte yapacakları söyleşi ile sona erecek. 19-20-21 Nisan’da ki etkinlikler Ayvalık Belediyesi sosyal medya hesaplarından ve Vural Sineması Nejat Uygur Sahnesi’nde pandemi kurallarına uygun bir şekilde sınırlı sayıda izleyici kabul edilerek yapılacak. Köy Enstitüleri Fikir ve Kültür Günleri, Türkiye’de bu içerik ve konseptle yapılmış ilk etkinlik dizisi olma özelliği taşıyor.
Her yıl sembol bir isme ithaf edilecek
Projenin Koordinatörü Hasan Aldemir, her yıl Köy Enstitülerinin yetiştirdiği sembol bir ismi bu vesile ile anacaklarını ve gerçekleştirilecek etkinliklerin o ismin anısına ithaf edileceğini söyleyerek Fikir ve Kültür Günlerinin bu yıl Köy Enstitülerinin yetiştirdiği en önemli isimlerden olan toplumcu yazar ve köy edebiyatının güçlü kalemi Talip Apaydın anısına olacağını söyledi. Köy Enstitülerinin Cumhuriyet tarihinde çok önemli isimleri ülkeye kazandırdığını söyleyen Hasan Aldemir, “İçinden geçtiğimiz bu zor günlerde geçmiş ile gelecek arasına köprü kurarak tarihimizde yetişmiş çok önemli insan hazinelerini, fikir ve kültür insanlarını unutturmamak, yeni nesillere tanıtmak amacındayız. Bu vesile ile bu olanağı sağlayan Ayvalık Belediyesi başkan ve yöneticilerine, etkinliklere emek veren ilgili tüm kurum temsilcilerine ve sanat insanlarına çok teşekkür ediyorum” dedi.
Talip Apaydın kimdir?
1926 yılında Ankara Polatlı’da doğan Talip Apaydın İlkokuldan sonra Çifteler Köy Enstitüsü’ne ardından Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’ne kaydoldu. Daha sonra Gazi Eğitim Enstitüsü Müzik Bölümü’nü bitirdi. Yüksek Köy Enstitüsünden arkadaşı Halise Sarıkaya ile evlendi. 1979 yılından emekliliğine kadar Turhal ve Amasya’da öğretmen olarak görev yaptı. Edebiyata şiirle başlayan Apaydın daha sonra öykü ve romana yöneldi. İlk şiirleri ve öyküleri Köy Enstitüsü Dergisi’nde yayımlandı. Ayrıca Fikirler, Yeditepe, Beraber, Yeni Ufuklar, Varlık, İmece ve Türk Dili dergilerinde de yazıları şiirleri yayımlandı. Köy Edebiyatı akımının temsilcileri arasında yer aldı. İlk romanı Sarı Traktör ile tarımda makineleşme konusuna bir umut olarak yaklaştı. Yarbükü’nde ise köylüler arasında toprak ve su paylaşımı ile ilgili çekişmelerin olduğu zorlu yaşam koşullarını anlattı. Öykü ve romanlarında doğa betimlemeleri ve insan ilişkilerini tüm doğallığı ile yansıttı. Anı, oyun, çocuk edebiyatı türlerinde de eserler verdi. Türk edebiyatında önemli bir yeri olan Talip Apaydın 28 Eylül 2014 yılında aramızdan ayrıldı.
